PO KATASTROFIE, PO APOKALIPSIE, PO KAPITALIZMIE
Procesy zachodzące w świecie mają to do siebie, że dopóki trwają i funkcjonują
bez zarzutów, są przezroczyste, ukrywają przed obserwatorem część swojego kształtu.
Dopiero rysy pojawiające się na ich szklanym obrazie pozwalają zauważyć
te schowane elementy i wydobyć ich pełną formę. Dlatego najdokładniejsze analizy
najczęściej pojawiają się w dwóch miejscach: tuż przed zakończeniem trwania danego
procesu, kiedy ilość pęknięć, jaka się pojawiła, niechybnie prowadzi już do jego
zagłady; oraz tuż po ustaniu tego zjawiska, kiedy rewolucyjny szał już przygasł
i można spojrzeć na to z perspektywy nowego procesu.
Konferencja, na którą mamy zaszczyt Państwa zaprosić, dotyczy właśnie tych
drugich przypadków – momentów w historii (realnej, fikcyjnej czy prognozowanej)
kiedy to, co mogło pójść nie tak, poszło nie tak, zaś świat pokazuje nam nowe,
naznaczone bliznami oblicze.
Proponowane przez nas trzy działy tematyczne pozwalają poruszyć wiele
problemów, które nurtują współczesne społeczeństwa. W zwrocie „po katastrofie”
mogą się kryć analizy związane z katastrofami ekologicznymi – takimi jak ta
w Czarnobylu (której w tym roku przypada 30-sta rocznica), czy niedawna
w Fukushimie – jak też te związane z kryzysami ekonomicznymi, gospodarczymi,
terrorystycznymi, etnicznymi, wojennymi i całą gamą innych katastrof, których nasz
świat ma nieszczęście doświadczać.
„Po apokalipsie” odsyła nas do popularnej konwencji, w której świat został
dotknięty katastrofą o globalnej skali, jednak jakaś część ludzkości ocalała i próbuje
przetrwać w nowej rzeczywistości. Konwencja ta, choć niektórym może wydawać się
frywolna czy naiwna, oferuje wiele interesujących wyobrażeń owych światów
(nie)możliwych. Jej wartość przejawia się zarówno w doborze tematów,
podejmowanych przez należące do niej dzieła, jak i na umieszczonych w nich próbach
udzielenia odpowiedzi na współczesne lęki.
Wreszcie dział „po kapitalizmie” pozwala dokonać namysłu nad stanem coraz
szerzej krytykowanego, współczesnego kapitalizmu i zastanowić się jak może
wyglądać alternatywa dla systemu przedstawianego jako pozbawiony alternatyw;
niezależnie czy będziemy starali nakreślić jakiś inny model ekonomiczny, czy jedynie
uznamy, że potencjalna zmiana i tak dotknie co najwyżej zewnętrznej formy systemu,
zaś główne dogmaty kapitalistyczne nadal będą obowiązywać.
Tematykę konferencji pragniemy umieścić w przestrzeni rozciągającej się
pomiędzy trzema punktami: (1) pojawiającymi się na obszarze kultury popularnej
wyobrażeniami świata po katastrofie (apokalipsie, kapitalizmie); (2) słynną
wypowiedzią Fredericka Jamesona, iż łatwiej wyobrazić sobie koniec świata niż
koniec kapitalizmu; oraz (3) tezą Immanuela Wallersteina, że znajdujemy się właśnie
w punkcie bifurkacji systemowej, gdy kapitalizm w dotychczasowej formie ulega przekształceniu w inny system.
Dla lepszej intelektualnej koordynacji naszych wysiłków, czysto orientacyjnie
proponujemy poniższą listę referencyjną utworów popkulturowych
(w jak najszerszym sensie), które można poddać analizom:
Powrót z gwiazd czy Kongres futurologiczny Stanisława Lema oraz jego
felietony
Powieści Janusza Zajdla i tzw. fantastyka socjologiczna
Piknik na skraju drogi braci Strugackich wraz z ich trylogią i utworami nimi
inspirowanymi
Nakręcana dziewczyna Paolo Bacigalupiego
Seria komiksów The Walking Dead oraz oparty na niej serial i gry
Droga Cormaca McCarthy’ego
Gwiazdozbiór psa Petera Hellera
Filmy i gry z serii Mad Max
Pseudodokument Nazajutrz
Serial Ghost in the Shell
Kantyk dla Leibowitza Waltera M. Millera
Seria filmów o żywych trupach Georga Romero
Filmy 28 dni później i 28 tygodni później
Gry z serii Fallout
Film Ostatni człowiek na Ziemi (wraz z kolejnymi odsłonami Człowiek Omega
i Jestem Legendą)
Uniwersum Metro 2033
Ostatni brzeg – książka i filmy
Film i serial 12 małp
Filmy z serii Terminator
Seria Igrzyska śmierci
Film Blade Runner
Powieści i opowiadania Philipa K. Dicka
Film Seksmisja
Filmy Piotra Szulkina
Zachęcamy też uczestników do poruszania się po szerokim problemowo
obszarze popkultury i łączenia rozważań z różnych porządków (np. tezy Wallersteina
i współczesne powieści S-F, czy przesiąkające do narracji polityczno-społecznych
terminy z konwencji postapokaliptycznej). W razie wątpliwości dotyczących
przystawania danego zagadnienia do tematyki konferencji prosimy o kontakt
z organizatorami.
Abstrakty nie dłuższe niż 600 słów prosimy przesyłać na adres konferencji:
pokatastrofie@gmail.com
Ostateczny termin nadsyłania abstraktów to 30 maja 2016 roku.
Konferencja nie wymaga uiszczania żadnej opłaty konferencyjnej.
Przewidywany jest drobny poczęstunek, jednak zapewnienie sobie posiłków oraz
noclegów pozostawiamy uczestnikom we własnym zakresie. W razie pytań,
organizatorzy chętnie udzielą wszelkich potrzebnych informacji.